Uprawnienia kombatanckie
Informacja na temat poszczególnych grup osób uprawnionych
do korzystania z przywilejów kombatanckich.
Pierwszą grupą osób uprawnionych do korzystania poza kolejnością
ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych
w aptekach oraz uprawnionych do korzystania z ambulatoryjnych świadczeń
specjalistycznych bez skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, są osoby
posiadające uprawnienia kombatanckie przyznane przez Szefa Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych w drodze decyzji administracyjnej
na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach
oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu
powojennego (tj. Dz.U. z 2020 t., poz. 517 ze zm.). Osobom tym Szef Urzędu do praw
Kombatantów i Osób Represjonowanych wydaje odpowiednie zaświadczenie.
Część środowiska kombatanckiego — osoby najbardziej zasłużone
dla odzyskania przez Polskę niepodległości, które walczyły z bronią w ręku,
są członkami Korpusu Weteranów Rzeczypospolitej Polskiej i z tego tytułu
otrzymują legitymację, której wzór określony został w Rozporządzeniu Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie legitymacji członka
Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014
t., poz. 620).Osoby posiadające legitymację członka Korpusu Weteranów
Rzeczypospolitej Polskiej zawsze posiadają uprawnienia kombatanckie, a co za
tym idzie, mogą korzystać ze specjalnych uprawnień w zakresie dostępu
do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Kolejną grupą szczególnie zasłużonych dla Polski kombatantów,
uprawnionych do korzystania z przywilejów w zakresie świadczeń zdrowotnych
finansowanych ze środków publicznych są inwalidzi wojenni oraz osoby
represjonowane legitymujące się odpowiednio: książką inwalidy wojennego —
wojskowego o symbolu ZUS Rw-51 i legitymacją osoby represjonowanej
o symbolu ZUS Rw-52. Dokumenty te wydawane są przez Zakład Ubezpieczeń
Społecznych, a ich wzory zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Polityki
Społecznej z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie trybu wydawania i anulowania
książki inwalidy wojennego (wojskowego), dokumentów wymaganych do jej
wydania oraz wzoru książki inwalidy wojennego (wojskowego) (Dz.U. z 2004 r. Nr
158, Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
11 marca 2003 r. w sprawie trybu wydawania i anulowania legitymacji osoby
represjonowanej, dokumentów wymaganych do jej wydania oraz, wzoru
legitymacji osoby represjonowanej (Dz.U. z 2003 r. Nr 61, poz. 539 ze zm.).
Książka inwalidy wojennego (ZUS Rw-51)potwierdza prawo do leczenia poza
kolejnością, natomiast legitymacja osoby represjonowanej (ZUS Rw-52) - nie.
Osoby represjonowane winny zatem, chcąc skorzystać z uprawnienia do leczeniapoza kolejnością, przedstawić inny dokument, np. zaświadczenie o uprawnieniach
kombatanckich.
Prawo do leczenia poza kolejnością przysługuje także osobom
posiadającym potwierdzony decyzją Szefa UdSKIOR status działacza opozycji
antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych
na podstawie ustawy z dnia 20 marca 2015 roku o działaczach opozycji
antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych
(t. j. Dz.U. z 2021r., poz. 1255). Działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby
represjonowane z powodów politycznych otrzymują z Urzędu legitymację,
potwierdzającą uzyskany przez nich status. Wzór legitymacji określony został w
Rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 sierpnia
2017 r. w sprawie odznaki honorowej i legitymacji dla działaczy opozycji
antykomunistycznej lub osób represjonowanych z powodów politycznych
(Dz.U. z 2017 t., poz. 1602).Od 30 października 2018 r. przywileje w zakresie
dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
posiadają osoby deportowane do pracy przymusowej lub osadzone w obozach
pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.
Na mocy ustawy z dnia20 lipca 2018 roku o zmianie ustawy o świadczeniu
pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz
osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik
radzieckich, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz.U. z 2018 +., poz. 1552) osoby te zostały włączone do grupy osób
posiadających uprawnienia wskazane w art. 47c oraz art. 57 ustawy
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Dokumentem potwierdzającym posiadanie uprawnień osoby deportowanej
do pracy przymusowej jest legitymacja, którą wydaje Szef Urzędu do Spraw
kombatantów i Osób Represjonowanych, zgodnie z wzorem określonym
w Rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23
października 2018 r. w sprawie wzoru legitymacji osoby deportowanej do pracy
przymusowej lub osadzonej w obozie pracy przez III Rzeszę lub Związek
Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz.U. z 2018 r., poz. 2044).
Najnowszą grupą osób uprawnionych — Podopiecznych Urzędu,
posiadających od 10 maja 2019 +. prawo do korzystania poza kolejnością
ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych
w aptekach są: żołnierze zastępczej służby wojskowej, tj. osoby, o których mowa
w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym
i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej —
przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud
uranu i batalionach budowlanych (Dz.U. z 2020 r., poz. 619 ze zm.) oraz cywilneniewidome ofiary działań wojennych, tj. osoby, o których mowa w art. 1 ust. 2
ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach
przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych
(t.j. Dz.U. z 2020 t. poz. 684 ze zm.). Zarówno żołnierze- górnicy
jak i cywilne niewidome ofiary działań wojennych posiadają także prawa
do korzystania z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania
lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Dokumentem potwierdzającym prawo
do korzystania z uprawnień, o których mowa w ww. ustawie, jest w przypadku
żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach
węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych
Zaświadczenie o uprawnieniach żołnierzy zastępczej służby wojskowej
przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud
uranu i batalionach budowlanych wydawane przez Szefa Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz w przypadku cywilnych
niewidomych ofiar działań wojennych legitymacja cywilnej niewidomej ofiary
działań wojennych, wystawiona przez organ terenowy, wg wzoru określonego
w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2007 r.
w sprawie legitymacji cywilnej niewidomej ofiary działań wojennych
(Dz.U. 2007 r. Nr 24,poz. 153)